Żylaki – co to jest i czy można je wyleczyć?

żylaki na nogach

Żylaki to problem zdrowotny, który dotyka bardzo wielu osób. Narażone na nie są bardziej kobiety i ryzyko ich powstania oczywiście rośnie wraz z wiekiem. Pojawiają się zazwyczaj po 40 roku życia, a przyczyny ich powstawania można podzielić na trzy grupy: genetyczne, dietetyczne oraz behawioralne.

Czym są żylaki?

Żylakami nazywam patologicznie wydłużone i poszerzone odcinki żyły. Gdy się one rozrastają, zaczynają być widoczne pod skórą jako wrzecionowate, splątane zgrubienia o sinym kolorze żył. Są nieestetyczne, ale co ważniejsze – mogą też być poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia.

Jak powstają żylaki?

W żyłach krew płynie w górę (w tętnicach – w dół). Tempo przepływu jest niższe niż w tętnicach i mogłoby dochodzić do cofania się krwi. Jednak zapobiegają temu tzw. zastawki. Jeżeli mało się ruszamy, przez co nie występuje u nas korzystny efekt tzw. pompy mięśniowej, całe zadanie powstrzymywania cofania się krwi spada właśnie na zastawki. Może dojść do ich osłabienia lub uszkodzenia, co z kolei spowoduje cofnięcie się krwi. Powoduje to jej gromadzenie się, a miejscowy wzrost ciśnienia wypiętrza ściany żył, przez co dochodzi do ich miejscowego poszerzenia.

Od czego powstają żylaki?

Pierwszej grupy przyczyn nie trzeba zbytnio wyjaśniać – chodzi o geny, czyli biologiczne instrukcje odziedziczone po naszych przodkach, które determinują wiele naszych cech fizycznych oraz psychicznych, w tym podatność na powstawanie żylaków.

Dietetyczne przyczyny powstawania żylaków to oczywiście zła dieta, w tym prowadząca do zaparć i otyłości. Niekorzystny jest również wysokoprocentowy alkohol. Z kolei czynniki behawioralne to palenie papierosów, stojący tryb życia (dlatego na żylaki narażone są określone grupy zawodowe, np. chirurdzy, kelnerzy, sprzedawcy, fryzjerzy) oraz brak ruchu (uprawianie sportu poprawia przepływ krwi w żyłach, przez co zapobiega jej gromadzeniu się i wypiętrzaniu żył).

Czym grożą żylaki?

Żylaki dają szereg objawów, które obniżają jakość życia. Powodują powstawanie uczucia ciężkości nóg, mogą wystąpić uczucie rozpierania, a także bólu (w łydkach), czasami pojawiają się obrzęki (głównie na kostkach, wskutek zatrzymywania wody), powstają nieestetyczne żylne pajączki, czasami występuje zespół niespokojnych nóg.

Z czasem konsekwencje żylaków stają się coraz poważniejsze. Pojawiają się owrzodzenia, zakrzepowe zapalenia żył, zespół pozakrzepowy, przewlekła niewydolność żylna, a nawet zator tętnicy płucnej.

Jak leczyć żylaki?

Nie będzie zaskoczeniem, jeśli napiszę, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Należy więc unikać długiego stania lub siedzenia, a jeżeli już musimy tak spędzać czas, to należy regularnie gimnastykować nogi, np. przestępując z jednej na drugą. Podczas odpoczynku warto unosić nogi wyżej, oprzeć je na czymś, co spowoduje odpływ krwi. Należy dbać o zdrową dietę oraz ruch, dzięki któremu pracę zastawek regularnie wspiera mechanizm pompy mięśniowej. Można też stosować opaski kompresyjne.

A co, jeśli żylaki już się pojawiły? Nie zwalnia to nas z obowiązku dbania o to, aby nie rozrastały się, czyli stosowania się do zasad zapobiegania. Poza tym należy wtedy udać się do lekarza, który powinien skierować nas na usg z dopplerem, czyli badanie ultrasonograficzne. Na podstawie jego wyników można podjąć decyzję o konieczności podjęcia leczenia oraz jego rodzaju (chirurgiczne lub farmakologiczne).