Jaki rodzaj patelni wybrać?

Patelnia wypełniona gorącą, przygotowywaną potrawą, z drewnianą łyżką

Patelnia to jeden z podstawowych typów naczyń kuchennych. Zazwyczaj służy do obróbki żywności w wysokiej temperaturze. W niektórych domach stosowana jest codziennie, chociażby do sporządzania porannej jajecznicy. Wybór patelni powinien być podyktowany głównie dwoma czynnikami: walorami użytkowymi oraz wpływem na zdrowie. Pojawia się jeszcze aspekt ekonomiczny, czyli cena, jednak w tym artykule nie będziemy się na nim skupiać. Patelnię kupuje się na tyle rzadko, że uznajemy, iż jej koszt nie jest aż tak istotny.

Czy patelnia teflonowa jest niebezpieczna dla zdrowia?

Zacznijmy od najpopularniejszych na rynku patelni z powłoką teflonową. Zazwyczaj wykonane są one z aluminium. Aluminium niekorzystnie wpływa na nasze zdrowie, jednak nie ma tu bezpośredniego kontaktu z żywnością, ponieważ jest powleczone warstwą teflonu. Czy jednak teflon jest bezpieczny? Tutaj zdania są podzielone.

Ogólnie teflon uznaje się za neutralny wobec ludzkiego zdrowia, ponieważ nie jest on przyswajany. Zagrożeniem za to może być PFOA (kwas perfluorooktanowy), który stosuje się w procesie produkcji teflonu. Co prawda zachodni producenci eliminują go z procesu produkcyjnego, jednak w Chinach nadal jest stosowany. Ma działanie rakotwórcze. Ryzyko jego wydzielania się z powłoki teflonowej jest większe, gdy powłoka ta jest uszkodzona, tj. podrapana i się łuszczy. Dlatego taką patelnię należy wymienić.

Co do samego teflonu to część źródeł uważa go za bezpieczny, część zaś za bezpieczny warunkowo. Nie wiadomo, czy za jakiś czas nie okaże się, że substancje użyte w zmodyfikowanym procesie produkcyjnym również nie są szkodliwe.

Jaką patelnię wybrać, aby była zdrowa?

Jednym z lepszych wyborów, pod kątem zdrowotnym, są patelnie żeliwne. Nie wydzielają one szkodliwych substancji, a co więcej – mogą wzbogacać obrabianą żywność w żelazo. Niestety mają też wady: są ciężkie oraz wymagają specjalnej pielęgnacji. To drugie wynika z tego, iż są podatne na korozję i porowatą powierzchnią mogą absorbować substancje – dlatego nie należy ich myć detergentami. Nie można ich myć w zmywarkach. Po każdym myciu powinny zostać natłuszczone, w celu uniknięcia korozji. Patelnie żeliwne nie oferują również właściwości antyadhezyjnych – smażona żywność będzie mocno się przyklejać do powierzchni, o ile jej odpowiednio nie natłuścimy.

Bardziej uniwersalnym rozwiązaniem są patelnie z powłoką ceramiczną. Uważana jest ona za kompletnie neutralną dla organizmu, nietoksyczną. Do tego żywność do niej nie przywiera i jest odporna na mechaniczne uszkodzenia – nie wymaga więc specjalnego traktowania, jak ma to miejsce w przypadku delikatnego teflonu. Powłoka ceramiczna ma dużą odporność na wysoką temperaturę. Ze względu na neutralność wobec zdrowia oraz duże walory użytkowe, patelnie ceramiczne są obecnie wskazywane jako podstawowy wybór dla tych, którzy kupując naczynie, zwracają uwagę na potencjalne zagrożenia.

Również wysokie właściwości użytkowe oraz brak negatywnego wpływu na nasze zdrowie mają patelnie z powłoką tytanową, chociaż tu przeszkodą może być cena. To samo dotyczy powłok kamiennych – granitowych i marmurowych. Jednak w ich przypadku trzeba uważać na nagłe zmiany temperatury, które mogą spowodować popękanie powierzchni. Nie można więc np. zalewać wodą gorącej patelni.

Bardziej “zaawansowane” rozwiązanie (adresowane zazwyczaj do osób mających większe ambicje kulinarne) to patelnia miedziana. Ma ona świetne przewodnictwo cieplne, jednak ze względu na to, że miedź wchodzi w reakcję z żywnością, sama powierzchnia musi być pokryta inną substancją, zazwyczaj jakąś typu non-stick.

The following two tabs change content below.

Daniel Kurylak

Daniel Kurylak (1976), z zawodu front end developer, z zamiłowania rowerzysta, kolekcjoner znaczków, warszawiak i internauta. Fascynują go nowe technologie oraz wszystko co związane z Internetem. Dni upływają mu na wykonywaniu zleceń, obserwowaniu tego, co się dzieje w sieci oraz pisaniu artykułów.