Męty w oku – powstawanie i leczenie

męty w oku

Męty ciała szklistego (inaczej: zmętnienia ciała szklistego) często określa się jako tzw. latające muszki (łac. muscae volitantes), które stanowią patologię żelu ciała szklistego wypełniającego oko. Podczas występowania tej przypadłości medycznej u pacjenta tworzą się skupiska włókien kolagenowych i w ciele szklistym oka gromadzą się różne substancje o dowolnym stopniu gęstości, ruchomości, grubości oraz przezroczystości. Pojawienie się męt jest sygnałem destrukcji ciała szklistego lub zmiany jego architektury.

Ciało szkliste to galaretowata struktura, która wypełnia największa komorę w oku. W niej znajduje się „rusztowanie” całego oka, czyli połączone ze sobą nitki kolagenowe. Nadają one kształt gałce ocznej i chronią siatkówkę. Z wiekiem ta galaretowata substancja staje się bardziej płynna, a nitki kolagenu łączą się i stają się bardziej widoczne w polu widzenia jako ruchome punkty, zwane mętami.

Zjawisko postrzegania zmętnień w oku nazywane jest w medycynie łacińskim myodesopsia i może pojawić się w każdym wieku. Najczęściej występuje podczas patrzenia z przymrużonymi oczami w niebo, na śnieg bądź na jasne tło (np. sufit) w dobrze oświetlonych pomieszczeniach. Męty powstają już w okresie płodowym bądź w wyniku zmian degeneracyjnych ciała szklistego i siatkówki oka.

Męty ciała szklistego pojawiają się pod postaciami drobnych i zagęszczonych nitek, kropek, cieni, pajęczyn czy zmarszczek, które obejmują zazwyczaj środek pola widzenia. Mogą one tworzyć konglomeraty (męty zwyrodnieniowe) bądź przybrać postać pierścieni (pierścień Weisa, będący fragmentem oderwanej tkanki glejowej, która łączy ciało szkliste z tarczą nerwu wzrokowego).

Zmętnieniom ciała szklistego towarzyszy zazwyczaj:

  • rozwodnienie tej części gałki ocznej,
  • zapadnięcie się i tylne odłączenie,
  • także zmniejszenie objętości ciała szklistego.

Męty powstają z tkanek wewnątrzgałkowych, więc układ immunologiczny oka nie rozpoznaje ich jako obcych, dlatego też rzadko się wchłaniają. Czasem męty ciała szklistego mogą samoistnie się wchłonąć, przesunąć w oku lub ich liczba może wzrosnąć. Ich występowanie nie grozi bezpośrednio utratą wzroku i można nauczyć się z nimi żyć. Niekiedy ilość oraz lokalizacja zmętnień może być bardziej dokuczliwa i wywoływać m.in. trudności przy czytaniu i pracy z komputerem oraz zaburzać widzenie w czasie prowadzenia samochodu. Wtedy można zastosować np. zabieg witreolizy laserowej w celu usunięcia zmętnień ciała szklistego.

Jeśli dana osoba spostrzega męty ciała szklistego od zawsze, to prawdopodobnie są one pozostałościami włókien organicznych, które powstały jeszcze w okresie embrionalnym. Natomiast patologiczne zmętnienia ciała szklistego spowodowane są krwawieniem do wnętrza oka, stanem zapalnym albo obecnością drobin wapnia bądź cholesterolu, które powstały w tej części gałki ocznej.

Męty ciała szklistego można podzielić na dwa rodzaje:

  • patologiczne (np. spowodowane utkwieniem ciała obcego w oku, mikrowylewem krwi, stanem zapalnym)
  • łagodne (niezagrażające bezpośrednio gałce ocznej, choć mogą być dokuczliwe)

Do przyczyn powstawania zmętnień ciała szklistego zalicza się:

  • denaturację białek ciała szklistego,
  • zaburzenia metaboliczne kolagenu albo komórek siatkówki,
  • zanik kwasu hialuronowego pokrywającego włókna kolagenowe,
  • tworzenie się wiązań krzyżowych między włóknami kolagenu,
  • oddzielenie się ciała szklistego,
  • zanik tętnicy hialinowej,
  • cukrzyca,
  • krótkowzroczność,
  • jaskra,
  • zaćma,
  • proces starzenia się,
  • zmiany pozapalne i urazy oka.

Męty ciała szklistego można leczyć:

  • kroplami do oczu zawierającymi jodek potasu czy wzmacniającymi widzenie lub naczynia krwionośne (tzw. wikteroliza)
  • za pomocą jonoferezy, czyli przykładania do gałek ocznych przez gazę nasączoną jodkiem potasu elektrod
  • metod iniekcyjnych (w przypadku męt pokrwotocznych)
  • wikterolizy laserowej (promień lasera uderza o zmętnienia i je wyparowuje; zabiegi te są nieskuteczne w przypadku męt ruchomych i są bardzo czasochłonne)
  • wikteromii, polegającej na „wypompowaniu” z oka ciała szklistego, a następnie zastąpienia go gazem bądź specjalną substancją oleistą (niesie ona za sobą dużo powikłań i stosuje się ją tylko w poważnych przypadkach; jednak jest ona najbardziej skuteczną metodą leczenia męt)

 

The following two tabs change content below.

Magdalena Warminska